NỘI DUNG

1. Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về vai trò của thanh niên
1.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của thanh niên
Kế thừa những tư tưởng quý báu của C.Mác, Ph.Ănghen và Lênin, chủ tịch Hồ Chí Minh đã phát triển một cách sáng tạo các luận điểm mácxít về thanh niên và vai trò của thanh niên:

Thứ nhất, Người luôn khẳng định vai trò to lớn của thanh niên đối với đất nước.

- Hồ Chí Minh cho rằng thanh niên là động lực của cách mạng, tương lai của đất nước.
Tư tưởng này được thể hiện trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của Người, thể hiện trong nhiều tác phẩm, bài viết, thư gửi và trong các buổi nói chuyện với thanh niên – thiếu nhi.

Năm 1925, trong thư “Gửi thanh niên An Nam”, Nguyễn Ái Quốc đã viết: “Hỡi Đông Dương đáng thương hại! Người sẽ chết mất, nếu đám thanh niên già cỗi của Người không sớm hồi sinh” . Theo Nguyễn Ái Quốc, muốn hồi sinh một dân tộc trước tiên phải hồi sinh thanh niên. Đây là một trong những luận điểm quan trọng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về vị trí, vai trò của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng ở Việt Nam.

Tết Nguyên đản năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “Một năm khởi đầu từ mùa Xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”.

Tháng 8/1947, trong Thư gửi thanh niên, Người khẳng định: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, mạnh hay yếu, một phần lớn là do các thanh niên”.

Trong ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, tháng 9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng đinh: “Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”.

Năm 1951, đến thăm đội thanh niên xung phong (Liên phân đội 312) tại tỉnh Bắc Cạn, Bác Hồ đã tặng 4 câu thơ đồng thời căn dặn thanh niên xung phong và cũng là tặng thanh niên Việt Nam: “Không có việc gì khó/ Chỉ sợ lòng không bền/ Đào núi và lấp biển/ Quyết chí ắt làm nên”.

Thứ hai, Bác luôn đặt thanh niên trong một chủ thể đang phát triển, đang được tiếp tục hoàn thiện vì vậy cần phải có những chiến lược lâu dài để đào tạo, bồi dưỡng và phát huy thanh niên

Điều này có nghĩa rằng trong thanh niên nói chung và trong mỗi cá thể nói riêng luôn có mặt mạnh và mặt yếu, đều mang tiềm ẩn những khả năng lớn cũng như những hạn chế.

Do đó, khi nhìn nhận đánh giá thanh niên cần thấy được cả 2 mặt để có những giải pháp phát huy vai trò của thanh niên cho phù hợp. Quan điểm biện chứng trong việc đánh giá, nhìn nhận thanh niên của Bác làm cho thanh niên tự tin hơn, đồng thời lại thấy rõ yêu cầu phải phấn đấu, rèn luyện để trưởng thành.

Hồ Chí Minh là người luôn quan tâm đến sự trưởng thành và cũng đặt kỳ vọng vào sức mạnh của thế hệ trẻ Việt Nam và luôn nhìn nhận, đánh giá vai trò của thanh niên một cách khách quan, toàn diện.

1.2. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn đề cao vị trí, vai trò của thanh niên, đặt niềm tin vào thế hệ trẻ, xác định thanh niên là lực lượng xung kích cách mạng, công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc.

Trong văn kiện Đại hội các nhiệm kỳ, các Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cả trong các bài phát biểu, bài nói chuyện của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước luôn cho thấy sự tin tưởng của Đảng vào vị trí, vai trò của thanh niên đối với đất nước. Đảng cũng xác định: “Thanh niên là trụ cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội”[ BCH Trung ương Ðảng khóa X, Nghị quyết số 25-NQ/TW].

Thực tiễn 90 năm qua đã khẳng định Đoàn và lực lượng thanh niên là đội quân xung kích cách mạng của Đảng, đi đầu trong mọi khó khăn trên mọi lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội; đóng góp to lớn trong mọi mặt trận lao động, sản xuất, học tập, nghiên cứu khoa học, làm công tác xã hội và chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Ở mọi nơi, mọi lĩnh vực, thanh niên đều tỏ rõ tính xung kích, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đi vào việc mới, việc khó, dám chịu trách nhiệm trước Đảng và nhân dân, dám xả thân vì lý tưởng cách mạng.

Chiến lược phát triển đất nước, Đảng ta nêu quan điểm: "Thanh niên được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người. Chăm lo, phát triển thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển vững bền của đất nước" [ BCH Trung ương Ðảng khóa X, Nghị quyết số 25-NQ/TW]. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng xác định nhiệm vụ: “Tạo động lực cho thanh niên xung kích trong học tập, lao động sáng tạo, khởi nghiệp, lập nghiệp; làm chủ các kiến thức khoa học, công nghệ hiện đại, phát huy vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” [ Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia sự thật, HN,2021, t.I, tr.168].

Sự tin tưởng, những lời căn dặn ấy của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và Đảng Cộng sản Việt Nam đã trở thành phương châm sống, là niềm tin, là động lực, sức mạnh cho bao thế hệ thanh niên Việt Nam vượt qua khó khăn, gian khổ, hy sinh, cống hiến trên mọi mặt trận xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

2. Thanh niên Bình Dương chung tay xây dựng nông thôn mới

Thực hiện phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới” do Ban Bí thư Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phát động, Đoàn Thanh niên các cấp trong tỉnh Bình Dương đã cụ thể hoá thành nhiều phong trào và chương trình hoạt động, đạt nhiều kết quả với những công trình thiết thực mang lại lợi ích cho cộng đồng. Thông qua các hoạt động của phong trào đã tạo môi trường, động lực và phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện của thanh niên, đóng góp vào quá trình xây dựng và phát triển nông thôn. Với nhiều hình thức khác nhau, các Phong trào như “Tuổi trẻ Bình Dương chung tay xây dựng nông thôn mới”, “Thanh niên nông thôn thi đua sản xuất kinh doanh giỏi” được các cấp bộ Đoàn phát động, triển khai thông qua các đợt thi đua sản xuất giỏi trong chăn nuôi, trồng trọt, kinh tế trang trại; đảm nhận hiệu quả công trình “Nâng bước nông thôn - Thắp sáng đường quê”; tuyên truyền bảo vệ môi trường, phòng chống dịch bệnh, lụt bão, ứng phó với biến đổi khí hậu; phát triển mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã, câu lạch bộ thanh niên làm kinh tế giỏi…góp phần xây dựng các xã trong tỉnh từng bước đạt tiêu chuẩn nông thôn mới [Ban Chấp hành Đoàn tỉnh Bình Dương, Văn kiện Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Bình Dương lần thứ X, nhiệm kỳ 2017 – 2022]. Tổ chức các Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè với chủ đề: “Tuổi trẻ Bình Dương sáng tạo, tình nguyện, vì cộng đồng”. Tiếp tục góp phần giữ vững và xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, Tỉnh Đoàn Bình Dương tiếp tục xây dựng và tổ chức thực hiện Đề án “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2018 - 2022” [BTV Tỉnh Đoàn Bình Dương, Kế hoạch số 163-KH/TĐTN-CNNT&ĐT ngày 04/4/2019]. Đề án được triển khai thực hiện gắn với phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” và cuộc vận động “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới”, được triển khai thực hiện trong giai đoạn 2018 - 2022.

Công trình Tuyến đường thanh niên kiểu mẫu Sáng – xanh – sạch – đẹp

Đoàn viên thanh niên hưởng ứng thực hiện

Với tiêu chí môi trường trong bộ tiêu chí nông thôn mới, Tỉnh Đoàn Bình Dương xây dựng nhiều kế hoạch và tổ chức thực niên như: tổ chức Ngày hội Thanh niên Bình Dương thực hiện Chiến dịch “Tiết kiệm - Tái chế - Tái sử dụng”; Xây dựng “Tuyến đường thanh niên tự quản về an ninh trật tự”, “Tuyến đường thanh niên tự quản Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp” mỗi đoàn viên, thanh niên là một tình nguyện viên tham gia giữ gìn an ninh trật tự mọi lúc, mọi nơi. Tổ chức các hoạt động Tháng Thanh niên, hè tình nguyện, phối hợp tổ chức nhiều hoạt động thiết thực và ý nghĩa mang tính cộng đồng, góp phần xây dựng nông thôn mới: tổ chức chương trình “Liên quân 3 màu áo” tham gia xây dựng nông thôn mới. Trong đó, huyện Đoàn Bàu Bàng là một trong những nơi tổ chức hoạt động rất sôi nổi và hiệu quả về xây dựng cơ sở hạ tầng, cảnh quan và bảo vệ môi trường: tổ chức các hoạt động Tháng Thanh niên, hè tình nguyện, phối hợp tổ chức nhiều hoạt động thiết thực và ý nghĩa mang tính cộng đồng, góp phần xây dựng nông thôn mới: tổ chức chương trình “Liên quân 3 màu áo” huyện Bàu Bàng lần thứ II, năm 2020 thực hiện ra quân thực hiện tuyến đường thanh niên với chiều dài 300m tại xã Long Nguyên. Tổng giá trị 45.000.000 đồng; Thực hiện Công trình thanh niên “Trụ điện nở hoa” chỉnh trang bộ mặt nông thôn mới, bằng việc xóa bỏ tờ rơi quảng cáo, rao vặt sau đó sơn và trang trí lại các trụ điện dọc tuyến quốc lộ bằng những hình ảnh, họa tiết tươi sáng với thông điệp bảo vệ môi trường với chiều dài 03 km thuộc địa bàn xã Lai Hưng với kinh phí hơn 12 triệu đồng [Ban Chấp hành Đoàn huyện Bàu Bàng, Báo cáo kết quả thực hiện về xây dựng Nông thôn mới trên địa bàn huyện Bàu Bàng năm 2020].

Huyện Đoàn Bàu Bàng: xây dựng vườn rau Thanh niên hỗ trợ người dân vượt qua đại dịch, dọn vệ sinh, phát quang bụi rậm,…

Thực hiện tiêu chí tổ chức sản xuất, hằng năm, Tỉnh đoàn đều hướng dẫn thành lập tổ hợp tác (THT) thanh niên phát triển kinh tế, tổ chức cho thanh niên tham quan thực tế các mô hình kinh tế hiệu quả tại các địa phương và phối hợp với Liên minh Hợp tác xã tỉnh tổ chức các lớp tập huấn cán bộ THT thanh niên. Từ đó, Tỉnh đoàn duy trì và phát triển hiệu quả các THT thanh niên ở cơ sở, tiêu biểu như Câu lạc bộ Hoa quả ở TP.Thủ Dầu Một, tổ liên kết trồng rau màu ở xã Phước Hòa (huyện Phú Giáo), THT trồng mì ở huyện Dầu Tiếng, THT trồng hoa lan ở phường Bình An (TX.Dĩ An) [Baobinhduong.vn ngày 12/01/2019]… Đã và đang thực hiện hỗ trợ thanh niên xây dựng và phát triển kinh tế thông qua các mô hình liên kết phát triển kinh tế như: câu lạc bộ thanh niên phát triển kinh tế, tổ hợp tác thanh niên, hợp tác xã thanh niên đồng thời duy trì và nhân rộng các tổ tiết kiệm và vay vốn do thanh niên quản lý, ... Thành lập và duy trì hoạt động của các câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế giỏi, thanh niên khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp nhằm hỗ trợ các sáng kiến, đề án khởi nghiệp trong thanh niên nông thôn theo Đề án “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2018 – 2022”.

Việc triển khai các hoạt động xây dựng đời sống văn hóa tại xã nông thôn mới đã tạo được hiệu ứng xã hội tích cực, thu hút đông đảo đoàn viên thanh niên tham gia, góp phần xây dựng nếp sống văn minh, củng cố hoạt động của tổ chức Đoàn. Các nội dung triển khai của phong trào thiết thực, tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức, nhận thức của đoàn viên thanh niên và nhân dân, khẳng định vai trò của Đoàn Thanh niên trong việc tham gia với các tổ chức chính trị, xã hội xây dựng nếp sống văn minh, môi trường văn hóa, lành mạnh.

Đến nay, tỉnh Bình Dương đã hoàn thành xây dựng nông thôn mới và đang chuyển sang giai đoạn xây dựng nông thôn mới nâng cao và xã nông thôn mới kiểu mẫu, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của tổ chức Đoàn thanh niên và lực lượng thanh niên toàn tỉnh.

3. Giải pháp để tiếp tục phát huy vai trò của thanh niên Bình Dương trong xây dựng nông thôn mới

Các cấp bộ Đoàn từ tỉnh đến cơ sở cần tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, quyền lợi và nghĩa vụ của đoàn viên, thanh niên trong xây dựng nông thôn mới. Tuyên truyền về các phong trào, các chương trình của tổ chức Đoàn các cấp về xây dựng nông thôn mới để đoàn viên, thanh niên biết, hiểu và tích cực tham gia. Đối tượng phải bao gồm tất cả đoàn viên, thanh niên các đơn vị cả cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã; đoàn viên, thanh niên ở các trường học; thanh niên công nhân, mới tập hợp được lực lượng đông, sức mạnh lớn, trí tuệ cao [Khảo sát lớp cán bộ Đoàn tại trường Chính trị có 30,4% số người tham gia trả lời không biết về các phong trào xây dựng nông thôn mới do Trung ương Đoàn và Tỉnh Đoàn phát động. (Trong đó 23,9% ở các cơ quan cấp tỉnh, cấp huyện và 6,5% cán bộ cấp xã)].

Thực hiện mỗi đoàn viên thanh niên là một tuyền truyền viên giỏi về xây dựng nông thôn mới. Theo lời dạy của Hồ Chí Minh: Thức tỉnh thanh niên để đi đến thức tỉnh dân tộc. Vì vậy, thanh niên có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước. Mục tiêu tuyên truyền về xây dựng nông thôn mới là để người dân nông thôn nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Để người nông dân thấy được vai trò chủ thể chính của mình trong xây dựng và hưởng thụ thành quả của nông thôn mới; Từ đó họ tích cực tham gia, tích cực hành động để đạt tới những mục tiêu cụ thể của nông thôn mới.

Để tuyên truyền hiệu quả, trước hết mỗi đoàn viên thanh niên phải trở thành tấm gương sáng trong xây dựng nông thôn mới. Thanh niên phải là những người hành động trước khi tuyên truyền, nói đi đôi với làm và làm một cách hiệu quả, đó là cách tuyên truyền có sức thuyết phục nhất. Không chỉ làm giỏi mà còn phải lôi kéo, hướng dẫn để nhân dân làm theo. Tuyền truyền từ trong gia đình đến ngoài xã hội. Chỉ khi bản thân đoàn viên thanh niên và gia đình họ thực hiện tốt thì hiệu quả tuyên truyền mới đạt được, nhân dân sẽ tin tưởng, cảm mến và làm theo.

KẾT LUẬN

Tiếp bước truyền thống của quê hương, thế hệ thanh niên Bình Dương hôm nay đã làm cháy thêm ngọn lửa nhiệt huyết tạo nên những thành công mới trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Với khẩu hiệu hành động “Tuổi trẻ Bình Dương đoàn kết, xung kích, sáng tạo, hội nhập, phát triển”, tuổi trẻ Bình Dương đã và đang hành động, cống hiến ngày càng tích cực hơn, nhiều hơn cho quê hương, đất nước. Ngày nay, mỗi đoàn viên thanh niên cần phải tự học hỏi, trang bị kiến thức và "vũ khí tự bảo vệ mình" trước Cuộc cách mạng 4.0 và mặt trái của cơ chế thị trường. Đặc biệt, thanh niên cần đi đầu trong đổi mới, sáng tạo, khởi nghiệp để tham gia xây dựng nông thôn mới hiệu quả hơn và coi đó là mệnh lệnh từ trái tim, nhu cầu tự thân và khát vọng để ra sức đóng góp vào sự phát triển của quê hương Bình Dương./.

Ths. Vũ Thị Yến
Khoa Nhà nước & Pháp luật - Trường Chính trị tỉnh (MT)